Od początku życia dziecko aktywnie poznaje świat. Uczy się go na wiele różnych sposobów. Bierze przedmioty do ust, sprawdza, czy wydają dźwięki, ogląda.
Dziecko sprawdza wszystkie prawa przyrody. Poznaje świat aktywnie, nie wystarczają mu same słowa. Każdy przedmiot musi dokładnie zbadać.
W wieku około 3 miesięcy maluszek zaczyna brać wszystko do buzi. Zapoznaje się w ten sposób ze swoim ciałem, a także z otoczeniem. Mając 8-9 miesięcy, wyrzuca zabawki z kojca lub łóżeczka. Nie dlatego, że nie chce się nimi bawić. On po prostu sprawdza, co się dzieje z grzechotką czy misiem, bo skąd może wiedzieć, że nie będą się np. unosić w powietrzu?
Rolą rodziców jest dostarczenie dziecku takich zabawek i bodźców, by mogło ono poznawać świat Musi jednak czuć się bezpieczne i kochane, widzieć wpatrzone w siebie zachwycone oczy, w których przegląda się jak w lustrze. Powinien zauważać, że jego zachowanie wywołuje efekty, że mama cieszy się wszystkimi jego osiągnięciami i sukcesami.
Dotyka i wie
Już noworodek reaguje na dotyk. To jeden z najważniejszych, jeżeli nie najistotniejszy jego zmysł. Od urodzenia dziecko przytula się do mamy możliwie jak największą powierzchnią ciała, bo to zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa. Uspokaja się, gdy mama delikatnie głaszcze je po główce lub masuje po pleckach.
Dotyk jest także źródłem informacji o świecie. Niemowlę poznaje świat wszystkimi zmysłami, a pod koniec pierwszego roku potrafi już zidentyfikować znany przedmiot wyłącznie za pomocą dotyku. Przedszkolaki uwielbiają zabawę polegającą na rozpoznawaniu kształtów palcami.
Czuje i poznaje smak
Od urodzenia dziecko po zapachu potrafi rozpoznać mamę. Rozróżnia też smaki: ma odmienny wyraz twarzy, gdy podaje mu się do picia płyny słodkie, słone lub gorzkie. Do czwartego miesiąca lubi wyłącznie słodkie. Potem zaczyna interesować się również innymi.
Słyszy i widzi
Maleństwo słyszy już w łonie matki. Noworodek ma jednak mniej wrażliwy słuch niż dorośli. Reaguje głównie na wysokie tony, a najbardziej interesującym „dźwiękiem” jest dla niego mowa. Malec odwraca głowę w kierunku, z którego dobiega ludzki głos, pod jego wpływem się uspokaja. W wieku kilku miesięcy potrafi bezbłędnie zlokalizować źródło dźwięku. Bardzo wcześnie też rozpoznaje głos matki oraz niektóre dźwięki, piosenki i słowa.
Równie szybko rozwija się u dziecka zmysł wzroku. W pierwszym miesiącu życia maleństwo najlepiej widzi na odległość około 20 cm, bliższe i dalsze obrazy są zamglone. Jednak już u czteromiesięcznego malca stają się niemal tak wyraźne, jak u dorosłego. Dziecko rozróżnia też barwy: niebieską, czerwoną, zieloną i żółtą, wyraźnie preferując dwie pierwsze.
Niemowlęta interesuje twarz. Od początku człowiek jest dla niego najciekawszym obiektem poznania. Największą uwagę przyciągają oczy i usta. Im intensywniejszy uśmiech na obserwowanej twarzy, tym dłużej maluszek na nią patrzy.
O ile w 1. roku życia dziecko poznaje świat wszystkimi zmysłami, o tyle w 2. i 3. coraz większą rolę zaczyna odgrywać słuch i wzrok. Wystarczy wtedy, że malec spojrzy na jakiś przedmiot, by wiedział, czy jest twardy czy miękki, gładki czy chropowaty.